ตอนนี้ฟุตบอลยุโรปกำลังมาแรง และเราจะได้เห็นกันในหลาย ๆ ครั้งว่า แต่ละสโมสรจะได้มีการจัดอันดับที่ต่างกันโดยอ้างอิงถึงตามค่าสัมประสิทธิ์ และความหมายที่แท้จริงของคำว่า ค่าสัมประสิทธิ์ยูฟ่า คืออะไร? บทความนี้เราจะมาทำความรู้จักกับระบบการให้คะแนนที่สำคัญที่สุดในวงการฟุตบอลยุโรป ที่จะเป็นตัวกำหนดชะตากรรมของทุกสโมสรแต่ละประเทศในการเข้าร่วมการแข่งขันระดับทวีป มาดูกันว่าวิธี
ค่าสัมประสิทธิ์ยูฟ่า คืออะไร? ที่หลายคนไม่เคยรู้
ความหมายของค่าสัมประสิทธิ์ หรือ UEFA Coefficient คือ ค่าตัวเลขที่สหภาพสมาคมฟุตบอลยุโรปคำนวณขึ้นเพื่อจัดอันดับและกำหนดทีมวางในการแข่งขันฟุตบอลระดับสโมสรและระดับนานาชาติของยุโรป โดยใช้การคำนวณจากผลงานของทีมในรายการแข่งขันต่าง ๆ ของยูฟ่าในช่วง 5 ฤดูกาลที่ผ่านมา เช่น ยูฟ่าแชมเปียนส์ลีก, ยูฟ่ายูโรปาลีก และยูฟ่ายูโรปาคอนเฟอร์เรนซ์ลีก โดยมีจุดประสงค์หลักเพื่อให้การแข่งขันเป็นธรรม การจับสลากและวางแผนการแข่งขันและมีการกระจายโควตาการเข้าร่วมให้เหมาะสมกับลีกต่าง ๆ ในแต่ละประเทศ
ค่าสัมประสิทธิ์ยูฟ่า คืออะไร? ทำไมถึงสำคัญ
เหตุผลก็เพราะว่า ค่าสัมประสิทธิ์เป็นปัจจัยสำคัญที่จะสามารถกำหนดทิศทางจำนวนทีมและตำแหน่งเริ่มต้นแข่งขันของแต่ละประเทศในถ้วยยุโรปตามรายการต่าง ๆ เช่น ลีกที่มีค่าสัมประสิทธิ์สูงที่สุด จะได้รับโควตาส่งทีมเข้าร่วมการแข่งขันในแชมเปียนส์ลีกและยูโรปาลีกมากขึ้น รวมถึงทีมจากลีกนั้นอาจได้สิทธิ์เริ่มแข่งในระดับที่สูงกว่าได้อีก ทำให้มีโอกาสผ่านเข้าสู่รอบชิงชนะเลิศได้ง่ายขึ้น โดยการกำหนดอันดับความสำคัญมีดังนี้
- อันดับ 1-5 ได้สิทธิ์ส่ง 4 ทีมเข้าแชมเปียนส์ลีก
- อันดับ 6 ได้สิทธิ์ส่ง 3 ทีมเข้าแชมเปียนส์ลีก
- อันดับที่ 7-15 ได้สิทธิ์ส่ง 2 ทีมเข้าแชมเปียนส์ลีก
วิธีคำนวณค่าสัมประสิทธิ์
สำหรับวิธีคิดค่าสัมประสิทธิ์แบบสหภาพสมาคม หรือ Association Coefficient จะคำนวณจากผลงานรวมของสโมสรทั้งหมดในลีกแต่ละประเทศที่เข้าร่วมแข่งขันในฤดูกาลนั้น ๆ โดยยูฟ่าจะให้น้ำหนักจากคะแนนตามผลการแข่งขัน เช่น
- ชนะได้ 2 คะแนน
- เสมอได้ 1 คะแนน
- และแพ้ 0 คะแนน
รอบคัดเลือก
- ชนะได้ 1 คะแนน
- เสมอได้ 0.5 คะแนน
- และแพ้ 0 คะแนน
คะแนนโบนัสพิเศษ
- เข้ารอบ 16 ทีมสุดท้ายได้ 1 คะแนน
- เข้ารอบ 8 ทีมสุดท้าย = 1 คะแนน
- เข้ารอบรองชนะเลิศ = 1 คะแนน
- เข้ารอบชนะเลิศ ได้ 1 คะแนน
จากนั้นจะนำคะแนนทั้งหมดมาหารด้วยจำนวนทีมที่เข้าร่วมแข่งขันจากลีกนั้นเพื่อหาค่าเฉลี่ย โดยค่าสัมประสิทธิ์ที่คำนวณจาก 5 ฤดูกาลหลังสุด จะถูกนำมารวมกันเพื่อจัดอันดับประสิทธิภาพของลีกแต่ละประเทศ ตัวอย่างเช่น หากประเทศหนึ่งส่งทีม 4 ทีม และได้คะแนนรวม 12 คะแนน ค่าสัมประสิทธิ์ในฤดูกาลนั้นจะเท่ากับ 12 ÷ 4 เท่ากับ 3.000 เป็นต้น
สัมประสิทธิ์ UEFA สถิติที่บอกตำแหน่งสโมสรระดับโลก
สรุปได้ว่า ค่าสัมประสิทธิ์ของยูฟ่า คือการวัดผลและจัดอันดับประสิทธิภาพของลีกและสโมสรฟุตบอลในยุโรปจากผลงานในรายการแข่งขันรายการต่าง ๆ ซึ่งจะมีผลกับจำนวนโควตาและตำแหน่งเริ่มแข่งของแต่ละสโมสรว่าจะส่งได้ทั้งหมดกี่ทีม สามารถลงแข่งขันในรายการใดบ้าง ดังนั้น การทำความเข้าใจเรื่องค่าสัมประสิทธิ์เป็นสิ่งสำคัญที่แฟนบอลต้องรู้ไว้เพื่อให้เข้าใจระบบการตัดสินของวงการฟุตบอลโลกมากขึ้น นอกจากนี้ยังสามารถติดตามผลการแข่งขัน ตารางคะแนน ข่าวสารล่าสุดเกี่ยวกับฟุตบอลยุโรปและกีฬารอบโลกได้ที่ Siamintelligence เราพร้อมอัปเดตสาระดี ๆ ส่งตรงถึงมือคุณทุกวัน
คำถามที่พบบ่อย FAQ
ถาม: ค่าสัมประสิทธิ์คำนวณจากอะไรบ้าง?
ตอบ: คำนวณจากผลงานของสโมสรถ้วยยุโรป 3 รายการหลัก และนำคะแนนที่ได้เฉลี่ยต่อจำนวนทีมในลีกนั้นรวม 5 ฤดูกาล
ถาม: ทำไมสัมประสิทธิ์ถึงใช้ข้อมูล 5 ปี?
ตอบ: เพื่อให้เห็นความสม่ำเสมอในระยะยาว ป้องกันการขึ้นลงแบบสุ่มจากผลงานในปีเดียว และสร้างความยุติธรรมในการจัดสรรสิทธิ์ให้กับสโมสรฟุตบอลแต่ละประเทศ
ถาม: การเปลี่ยนแปลงระบบแชมเปียนส์ลีกส่งผลอย่างไรต่อค่าสัมประสิทธิ์?
ตอบ: รูปแบบใหม่ที่เพิ่มทีมและเปลี่ยนรอบแรกเป็นลีกเฟส League Phase จะให้โอกาสทีมเล็ก ๆ ได้คะแนนมากขึ้นและทำให้การคำนวณซับซ้อนกว่าเดิม